- “Trẻ em không thể học tốt cả hai ngôn ngữ”
Niềm tin này cho rằng việc học hai ngôn ngữ cùng lúc sẽ khiến trẻ rối và dẫn đến việc không thể phát triển tốt bất kỳ ngôn ngữ nào. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy trẻ em có khả năng học nhiều ngôn ngữ mà không gây rối trí. Các nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ em song ngữ từ lúc chỉ 1 tuổi đã có thể phân biệt và sử dụng hai ngôn ngữ một cách linh hoạt, đồng thời phát triển các kỹ năng nhận thức như khả năng giải quyết vấn đề và tư duy linh hoạt. Có nghiên cứu tính tổng số từ vựng từ 2 ngôn ngữ của 1 em bé song ngữ có thể bằng hoặc hơn số từ vựng của 1 em bé đơn ngữ. Lúc đầu, tách từng ngôn ngữ thì em bé song ngữ có vẻ hụt hơn em bé đơn ngữ nhưng về lâu dài thì em bé song ngữ hoàn toàn có thể phát triển tốt cả hai. - “Giáo dục song ngữ làm chậm phát triển ngôn ngữ”
Một số người lo lắng rằng trẻ em học song ngữ sẽ bị chậm phát triển ngôn ngữ hơn so với trẻ đơn ngữ. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy rằng quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ song ngữ có thể khác so với trẻ đơn ngữ, nhưng không hề bị chậm lại. Thay vào đó, việc tiếp xúc sớm với hai ngôn ngữ có thể giúp trẻ có khả năng chuyển ngữ và hiểu biết sâu sắc hơn về ngữ pháp và ngữ nghĩa của ngôn ngữ thứ hai. Hiện tượng trộn ngôn ngữ của trẻ cũng xuất hiện ở người lớn khi học và dùng 2 ngôn ngữ mà, phải không ạ? - “Trẻ em phải có nền tảng vững chắc trong tiếng mẹ đẻ trước khi học ngôn ngữ thứ hai”
Nhiều người tin rằng trẻ phải thành thạo ngôn ngữ mẹ đẻ trước khi bắt đầu học ngôn ngữ thứ hai, nhưng nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ hoàn toàn có thể học song song hai ngôn ngữ ngay từ đầu (gọi là song ngữ sơ sinh) mà không ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ. Nghiên cứu cho thấy rằng các kỹ năng ngôn ngữ đạt được trong một ngôn ngữ có thể hỗ trợ việc học ngôn ngữ thứ hai, và việc học song song hai ngôn ngữ không gây trở ngại mà ngược lại còn có lợi cho sự phát triển tư duy ngôn ngữ. Tôi đã có những kết quả thử nghiệm ban đầu về việc thiết kế chương trình tiếng Anh ở phổ thông có gắn kết với chương trình tiếng Việt và giúp học sinh đọc, viết, nói thuận lợi hơn. Ở mầm non, thì thực hành ở nhóm trẻ mầm non song ngữ mà tôi đang tham gia vận hành, trong 7 năm qua thì việc dạy 1 chương trình bằng hai ngôn ngữ (tức chương trình tiếng Anh và tiếng Việt liên kết về cả nội dung và cách thức dạy) cho kết quả quá rõ về năng lực tiếng Anh của trẻ. Nhóm trẻ có lớp song ngữ từ 18 tháng, tức không chờ trẻ phải thành thục tiếng Việt mới có thể học tiếng Anh. - “Song ngữ chỉ có lợi về ngôn ngữ và không ảnh hưởng đến các kỹ năng nhận thức khác”
Nhiều người cho rằng giáo dục song ngữ chỉ cải thiện khả năng ngôn ngữ mà không có lợi cho các kỹ năng khác. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy song ngữ có thể giúp cải thiện khả năng nhận thức chung, bao gồm các kỹ năng như sự chú ý, khả năng linh hoạt nhận thức, và khả năng xử lý đa nhiệm. Trẻ em song ngữ có khả năng chuyển đổi giữa các nhiệm vụ nhanh hơn và có khả năng tập trung tốt hơn trong các hoạt động học tập. Các nghiên cứu về khoa học não bộ chỉ ra rõ điều này. - “Trẻ em song ngữ sẽ không bao giờ thành thạo ngôn ngữ thứ hai như người bản ngữ”
Có quan niệm rằng trẻ em học hai ngôn ngữ sẽ không đạt đến trình độ như người bản ngữ trong cả hai ngôn ngữ. Nghiên cứu cho thấy nếu được hỗ trợ đúng cách, trẻ song ngữ có thể thành thạo hai ngôn ngữ gần như người bản ngữ. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng môi trường ngôn ngữ và thời gian tiếp xúc có ảnh hưởng lớn đến mức độ thành thạo ngôn ngữ của trẻ em song ngữ, và với môi trường hỗ trợ, trẻ có thể đạt đến trình độ rất cao trong cả hai ngôn ngữ. Tất nhiên còn nhiều yếu tố khác liên quan chính sách giáo dục, bối cảnh xã hôị, văn hoá…cũng ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ thứ hai. Tuy nhiên, về cả nghiên cứu và thực tiễn thì việc trẻ thành thạo ngôn ngữ thứ hai hơn cả ngôn ngữ mẹ đẻ là có thật, và mức độ ngôn ngữ mẹ đẻ cũng đạt thành thạo luôn.
Tiến sĩ: Nguyễn Thị Thu Huyền
